Forex Piyasası
Globalleşme süreciyle birlikte finansal piyasalar devrim niteliğinde gelişmelere sahne oldu.

4. Yüzyıl – Döviz Ticaretinin Başlangıcı
Döviz ticareti ve değişimi ilk çağlarda başladı. O tarihlerde “kollybistẻs olarak bilinen kişiler tarafından belirli bir komisyon karşılığında şehrin en gözde merkezlerinde açılan tezgahlarda para değişimi yapılıyordu. Dördüncü yüzyıla gelindiğinde ise Bizans hükumeti döviz ticaretinde tekel kabul edildi.

6. Yüzyıl – İlk Kağıt Paranın Kullanılması
Banknot biçimindeki kağıt para ilk defa 618 tarihinde Çin’de kullanılmaya başlandı. 1279 yılına kadar sınırlı bir bölgede kullanımı olan kağıt para o dönemlerde tuz ticaretinde önemli bir değişim aracı oldu. Bu sayede kağıt para 10. yy. da kısıtlı bir bölgede de olsa tacirlerin tuz alım- satımını kolaylaştırdı.

7. Yüzyıl – Bankacılık Sisteminin Temellerinin Atılması
8. yüzyıldan 12. yüzyıla kadar geçen dönemde, Avrupa ile İslam ülkeleri arasında artan ticaret ve Dinar’ın istikrar gibi birçok unsur ekonomide paranın kullanılmasını yaygınlaştırdı. İlk kez kredi, çek, borç senedi ve tasarruf hesabı kavramları ortaya çıktı. Böylece bankacılığın temelleri oluşmaya başladı.

9. Yüzyıl – İlk Uluslararası Bankanın Açılması
Tekstil tüccarlarının ülkeler arası para alışverişini kolaylaştırmak üzere Avrupa’nın en önemli ve en güçlü ailelerinden biri olan Medici ailesinden banka açmalarını istemeleri üzerine bir nevi uluslararası bankacılık sistemi başladı. Nostra (İtalyanca – “bizim”)isimli yabancı ve yerel para miktarları gösteren iki sütunlu bir hesap oluşturdu ve böylece döviz ticareti işlemleri tutulmaya başlandı.

Yüzyıl – Modern Döviz Ticaretinin Başlaması
Amsterdam İngiltere ve Hollanda ülkeleri Forex piyasasında ön plana çıktı. ABD’de yer alan Alexander Brown & Sons firması 1850 yılında çok büyük orandaki döviz yatırımları ile kurumsal ve bireysel yatırımcılara öncü oldu.

JM Espírito Santo de Silva (Banco Espírito E Comercial, 1880 yılında ilk defa resmi olarak döviz ticareti işi yapmak için izin isteyen firma oldu. Altın standardının olduğu bu yıllar, modern döviz ticaretinin başlangıcı kabul edildi. Birinci Dünya Savaşı döneminde altın standartı terk edildi.

1944 – Bretton Woods Anlaşması – Sabit Kur Sistemine Geçiş
Dünya Savaşı sonrasında bozulan dünya ticaretinin canlanması ve yıkılan Avrupa ekonomisinin tekrar imar edilmesi amacıyla 1944 yılının Temmuz ayında Bretton Woods‘da “Uluslararası Para Anlaşması” imzalandı. Bu sözleşme tarihe Bretton Woods Anlaşması olarak yada altın döviz standarttı olarak geçti. Doğu bloku ülkeleri dışındaki 44 ülkeden 730 delegenin imzaladığı bu anlaşmayla uluslararası ödemelerde kullanılacak sabit kur sistemi geliştirildi. Anlaşmaya katılan her ülkenin parasının değeri, dolara göre saptandı. Anlaşma ile 1 ons altın = 35 dolar ya da 1 dolar 0,88867 gr. altın olarak belirlendi. ABD doları altına, diğer ülke paraları ise dolara endekslendi.

1971 – Smithsonian Anlaşması
Bretton Woods sistemi, 1971’e kadar devam etti. 1971’de ABD’nin doların altına dönüştürülebilirliğine son vermesi ve dış ticarette tek yanlı olarak kısıtlayıcı önlemler getirmesi üzerine; Avrupa konseyi ülkeler, Avrupa para birimlerinin kendi aralarında dalgalanmasını istikrarı kavuşturmak amacıyla Werner Planı kapsamında anlaştılar. Anlaşma, döviz ticaretinin ve Forex piyasasının temellerini oluşturdu.

Aralık 1971’de de Belçika, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, İsveç, İsviçre, İngiltere ve ABD’den oluşan (Groups of Ten) ülkeler Washington’da Smithsonian enstitüsünde toplandılar ve Smithsonian anlaşmasını imzaladılar. Bu anlaşma ile ABD Dolarının esas yabancı ülke paralarına göre % 8 oranında değeri düşürüldü.

1972 – Avrupa’da Ortak Dolaşım Kararı
Avrupa para birimlerinin dolara olan bağımlılığını önlemek amacıyla (%2,25 oranında dalgalanma seviyesine varacak şekilde) ortak dolaşımı kararlaştırdı. Almanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Belçika ve Lüksemburg, ortak dolaşım kararına katılan ülkeler arasında yerini aldı.

1973 – Esnek Kur Sistemine Geçiş
Avrupa’da dolara olan spekülatif talebin kontrolsüz bir noktaya ulaşması sonucu 12 Şubat 1973 tarihinde %10 oranında devalüasyon yapıldı. Fakat spekülatif hareketler o kadar yoğundu ki, 1 Mart-18 Mart 1973 tarihleri arasında döviz piyasaları kapatılmak zorunda kalındı. Döviz piyasaları 19 Mart’ta yeniden açıldığında Japon ve Avrupa para birimleri Dolar karşısında serbest dalgalanmaya bırakıldı. Avrupa Ekonomik Topluluğu ülkelerinin paralarını, sabit kur üzerinden birbirine endeksleyerek dolar karşısında ortak dalgalanmaya bırakmaları Forex piyasasının temelini oluşturdu.

Yine aynı dönemlerde Reuters telefon ve teleks yerine, bilgisayar monitörlerini kullanmaya başladı. Bretton Woods sabit kur sistemi ile temelleri atılan dünyanın en büyük ve en likit finans piyasası Forex, bankaların farklı yabancı para birimlerini hızlı ve kolay bir şekilde el değiştirebilmelerine zemin hazırlamak üzere ilk olarak “İnterbank borsası” niteliğinde kuruldu.

1978 – Avrupa Para Birliğinin Kurulması
Avrupa Şûrası Mart 1979 tarihinden geçerli olmak üzere Avrupa Para Birliğinin kurulmasını kabul etti. 1979 yılında Avrupa Para Birimi (ECU – European Currency Unit) tanımlandı.

1980-1990 – Çin ve Kore’de Forex Piyasasının Yeni Oyuncuları Arasında
İlk olarak 1981 yılında Çin Merkez Bankası ticari kuruluş ve işletmelerin Forex’te işlem yapmasına izin verdi. Ardından Güney Kore hükumeti Forex kontrollerinin kaldırılmasına ve serbestleşmesini destekledi.

1990 – Forex Piyasasının Teknoloji İle Entegrasyonu
Forex işlemleri, 1992 yılında elektronik brokerlerın bankalar arası piyasalara giriş yapması ve internet kullanımının başlaması ile yaygınlaştı. Gelişen teknoloji ile birlikte küresel bilgi paylaşımı ve bu bilgilere ulaşımın çok kolay hale getirilmesi piyasaların büyümesinde kartopu etkisi yarattı.

1999’da Euro Yürürlüğe Girmesi
1 Ocak 1999 tarihinde EMU’ya üye ülkeler ulusal para politikası yetkilerini Avrupa Merkez Bankasına (ECB) devrederek tek para birimi olarak belirledikleri Euro ya geçtiler.

2002 – Meta Programının Yazılması
Forex piyasasında online olarak otomatik alım satım, trade ve teknik analiz yapılabilmesine olanak sağlayan MetaQuotes Software Corporation tarafından ünlü traderların katkıları ile oluşturulan Meta Trader, online işlem yapan ilk programlanabilir bağımsız ticaret yazılımı oldu.

27 Ağustos 2011- Forex Piyasası Regülasyonu
Türkiye’de Forex işlemleri, uzun bir süre yasal mevzuat kapsamında olmadan Türk yatırımcıların yurt dışındaki yabancı aracı kurumlar üzerinden yürüdü. Yatırımcıların varlıklarının yabancı aracı kurum nezdinde depo edilmesi zaman içinde birçok güvenlik sorununu da beraberinde getirdi. Mağduriyetlerin artması üzerine Türkiye’de yapılan Forex işlemleri, 27 Ağustos 2011 tarihinde Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK), “Kaldıraçlı Alım Satım İşlemleri ve Bu İşlemleri Gerçekleştirebilecek Kurumlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ” ile SPK mevzuatı kapsamına alındı.

Yeni Dönem
Lisanslı aracı kurumların SPK denetiminde olması, müşteri teminatlarının müşteri adına ve müşteri nezdinde saklanması gibi piyasanın güvenirliğini ve gücünü yansıtan düzenlemeler sonrasında Forex piyasasında işlem hacmi ortalama aylık bazda 250 milyar TL seviyesine ulaştı. SPK’dan yetki belgesi alan piyasa yapıcı kurum sayısı hızla yükseldi. GCM Forex de SPK’dan ilk yetki belgesi alan kurumlar arasında yerini aldı.

GCM Forex’den ücretsiz deneme hesabı açmak için buraya tıklayın.